ارزیابی تأثیر همزمان و مجزای شاخص های پولی و مالی بر رشد اقتصادی: کاربرد مدل پانل پویای دو مرحله ای آرلانو- باور/ بوندل– باند

توسعه مالی و بانکی از اصلی­ترین کلیدهای دستیابی به رشد بلندمدت از طریق شفافیت و گسترش اطلاعات، شناسایی فرصت­های سرمایه­گذاری و کسب و کار، کاهش هزینه مبادلات، افزایش کارایی بازارها، متنوع­سازی، کاهش و پوشش ریسک، تجهیز پس اندازها، جذب سرمایه­های سرگردان و خُرد و تسهیل جریان تخصیص بهینه منابع می­باشد. ­هدف از توسعه بازارهای بانکی و بازارهای مالی که در دهه­های اخیر کشورهای در حال توسعه و بخصوص کشورهای درحال گذار شدیدا آن را دنبال می­کنند، ایجاد ارتباط بین این دو بخش و تقویت بخش تولید، به­عنوان بخش حقیقی اقتصاد می­باشد. با توجه به این مهم در این مقاله با بهره­گیری از رویکرد تحلیل حساسیت در چهار مدل مجزا به ارزیابی تأثیر انفرادی و همزمان شاخص­های توسعه بانکی (بازار پول) و شاخص­های توسعه مالی (بازار سهام) بر رشد تولید ناخالص داخلی (بخش حقیقی اقتصاد) خواهیم پرداخت. به­منظور نیل به این هدف ما از مدل پانل پویا (dpd) به روش گشتاورهای تعمیم یافته (gmm) و تخمین­زن­های آرلانو- باور/ بوندل – باند دو مرحله­ای در طی دوره 2010- 1995 برای 32 کشـور که علاوه بر ایـران شامل کشورهای درحال­توسعه و نوظهور می­باشد، بهره خواهیم برد. نتایج مدل حاکی از تاثیر مثبت و معنی­دار شاخص­های پولی، مالی و متغیرهای کلان اقتصادی بر رشد تولیدناخالص داخلیدر مدل­های همزمان و مدل­های مجزاست. کنترل شاخص­های پولی، مالی و شاخص­های اقتصاد کلان به­صورت مجزا در چهار مدل متفاوت تأثیری بر معنی­داری یا تغییر علامت سایر متغیرها ندارد وثبات علامت در هر چهار مدل وجود دارد که علاوه بر آزمون­های والد، سارگان و آزمون خودهمبستگی مرتبه اول و دوم نشان از تصریح درست مدل اقتصادسنجی دارد.